by బద్ధ శత్రువులై రష్యా, ఉక్రెయిన్ ఒక్కటవుతాయా?
మరింత దూకుడుగా ముందుకు సాగుతాయా?
ఈ పర్యటనతో భారత్ కు కలిగే ప్రయోజనాలేంటి?
Modi Kiev Tour: రష్యా, ఉక్రెయిన్ మధ్య హోరాహోరీ పోరు సాగుతున్న తరుణంలో ప్రధాని మోదీ ఉక్రెయిన్, పోలాండ్‌లకు బయల్దేరి వెళ్లారు. ఆగస్టు 23న ఉక్రెయిన్‌లో భారత ప్రధాని పర్యటించనున్నారు. కీవ్‌లో అధ్యక్షుడు జెలెన్ స్కీని కలవనున్నారు. ఈ పర్యటనలో భారత్, ఉక్రెయిన్ మధ్య పలు ఒప్పందాలు జరగనున్నాయి. ఇందులో రక్షణ, ఆర్థిక సంబంధాలు, సైన్స్, అత్యాధునిక సాంకేతికత కూడా ఉన్నాయి. ఉక్రెయిన్ బలగాలు రష్యాలోని 1000 కి.మీ ప్రాంతాన్ని ఆక్రమించిన తరుణంలో ప్రధాని మోదీ ఈ పర్యటన జరుగుతోంది. ఉక్రెయిన్ సైన్యం రష్యా లోపల 9 కి.మీ. రష్యా సైన్యం ఇప్పుడు ఉక్రెనియన్ సైన్యాన్ని నలు వైపులా చుట్టుముట్టింది. ఈ ఉద్రిక్త వాతావరణం మధ్య ప్రధాని మోదీ కీవ్‌ను సందర్శించడం ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది. అంతకుముందు ప్రధాని మోదీ రష్యాలో పర్యటించి అధ్యక్షుడు పుతిన్‌తో సమావేశమయ్యారు. నిజానికి, భారతదేశం సోవియట్ కాలంలో ఇటువంటి అనేక ఆయుధాలను ఆధునిక కాలంలో ఇప్పుడు ఉక్రెయిన్ నుంచి కొనుగోలు చేసింది.
భారతదేశం ఇప్పటికీ ఉక్రెయిన్ నుంచి కొనుగోలు చేస్తున్న రక్షణ పరికరాలలో భారత యుద్ధనౌకల కోసం గ్యాస్ టర్బైన్లు, భారత వైమానిక దళం ఉపయోగించే AN-32 కార్గో విమానాలు ఉన్నాయి. అందుకే ఉక్రెయిన్‌తో బలమైన రక్షణ సంబంధాలను కొనసాగించడం భారత్‌కు లాభించే ఒప్పందం. బ్లూమ్‌బెర్గ్ నివేదిక ప్రకారం, ఉక్రెయిన్ ప్రభుత్వ సంస్థ జోరియా మాష్‌ప్రోక్ట్ భారతీయ యుద్ధనౌకల కోసం గ్యాస్ టర్బైన్లను సంయుక్తంగా తయారు చేసేందుకు భారతీయ ప్రైవేట్ రంగ సంస్థలతో చర్చలు జరుపుతోంది. ఇది మాత్రమే కాదు, భారతదేశంలో విమానాలు, విమాన ఇంజిన్లను తయారు చేయడానికి కూడా భారతదేశం, ఉక్రెయిన్ చర్చలు జరుపుతున్నాయి.
ఉక్రెయిన్ రూపొందించిన 105 AN 32 విమానాలు భారత్‌‌లో..
ఇంజిన్లు సంయుక్తంగా భారతదేశంలో తయారైతే భారత నౌకాదళానికి చెందిన యుద్ధనౌకలు సులభంగా గ్యాస్ టర్బైన్లను పొందగలవు. భారతీయ వైమానిక దళంలో మొత్తం 105 AN 32 విమానాలు ఉన్నాయి. ఇవి మధ్య తరహ సామర్థ్యం గల వ్యూహాత్మక రవాణా విమానంగా పరిగణించబడతాయి. ఇవి చాలా వేడి వాతావరణంలో, పర్వత ప్రాంతాలలో సులభంగా ప్రయాణించగలగడం ఈ విమానం ప్రత్యేకత. భారత వైమానిక దళం AN-32 విమానాలపై ఎక్కువగా ఆధారపడి పడింంది. ఉత్తర సరిహద్దులో మోహరించిన దళాలకు సరఫరా చేయడానికి చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. ఇది కాకుండా, ఎయిర్ కార్గో డ్రాప్, పారా డ్రాప్, మెడికల్ ఎమర్జెన్సీ కూడా ఉన్నాయి. AN-32 విమానాలను అప్‌గ్రేడ్ చేయడానికి 2009లో ఉక్రెయిన్ కంపెనీతో 400 మిలియన్ డాలర్ల ఒప్పందంపై భారత్ సంతకం చేసింది.
ఈ విమానాలు మరో 40 ఏళ్లపాటు పనిచేయగలవు. అయితే వీటిని అప్‌గ్రేడ్ చేయడంలో భారత్ వెనకబడింది. భారత వైమానిక దళం N-32 విమానంలో రెండు ఉక్రేనియన్ Ivchenko ప్రోగ్రెస్ టర్బోప్రాప్ ఇంజన్లు అమర్చబడ్డాయి. ఈ ఇంజిన్‌ను ఉక్రెయిన్‌లోని జాపోరోజీలో మోటార్ సిచ్ కంపెనీ, పెర్మ్ ఇంజిన్ ప్లాంట్ తయారు చేసింది. భారతదేశం తన ప్రాజెక్ట్ 11356M కింద గోవా షిప్‌యార్డ్‌లో రెండు యుద్ధనౌకలను నిర్మిస్తున్నది. వాటికి ఉక్రెయిన్ గ్యాస్ టర్బైన్లను అందించలేక పోయింది. ఈ యుద్ధనౌకకు రష్యా సాంకేతిక సహకారం అందిస్తున్నది. ఉక్రెయిన్ గ్యాస్ టర్బైన్ల వల్ల భారత యుద్ధనౌకలు శక్తిని పొందుతాయి.
భారత యుద్ధ నౌకల్లో రష్యా-ఉక్రెయిన్ సాంకేతికత
రష్యా నిర్మించిన భారత యుద్ధనౌకలలో ఉక్రేనియన్ ఇంజిన్లు అమర్చారు. ఇదే కాకుండా, 2018లో భారతదేశం- రష్యా మధ్య ఒక ఒప్పందం కుదిరింది. దీని కింద, రష్యా నౌకాదళం కోసం గ్రిగోరోవిచ్ తరగతికి చెందిన రెండు యుద్ధనౌకలను కొనుగోలు చేస్తోంది. అంతేకాకుండా గోవా షిప్‌యార్డ్‌లో మరో రెండు ఫ్రిగేట్‌లను కూడా నిర్మించనున్నారు. ఈ రష్యా యుద్ధనౌకలపై ఉక్రేనియన్ గ్యాస్ టర్బైన్లను ఏర్పాటు చేయనున్నారు. ఇంతలో, 2014లో రష్యా క్రిమియాను ఆక్రమించిన తర్వాత, ఉక్రెయిన్ ఈ ఇంజిన్లను ఇవ్వడానికి నిరాకరించింది. దీని తరువాత, భారతదేశం ఉక్రెయిన్‌తో నేరుగా ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. అలాగే గ్యాస్ టర్బైన్‌ను కొనుగోలు చేసి రష్యాకు ఇచ్చింది. ఈ రెండు యుద్ధనౌకలు ఇప్పుడు రష్యాలో సిద్ధంగా ఉన్నాయి. వాటి పేర్లు తుశీల్, తమలా నేవీకి ఇవ్వనున్నారు. దురదృష్టవశాత్తూ గ్యాస్ టర్బైన్లు తయారు చేసే ఉక్రెయిన్‌లోని ప్లాంట్‌పై రష్యా క్షిపణి దాడి చేసింది. ఇందులో ఉక్రేనియన్ ప్లాంట్ చాలా దెబ్బతిన్నది. దీంతో ఉత్పత్తిలో ఇబ్బందులు తలెత్తుతున్నాయి. రష్యా నిర్మించిన అనేక ఇతర యుద్ధనౌకలలో ఉక్రేనియన్ ఇంజన్లు కూడా అమర్చబడి ఉన్నాయి. రష్యా, ఉక్రెయిన్ మధ్య యుద్ధం ఇంకా కొనసాగితే అది భారత నౌకాదళ పటిష్టతపై పెను ప్రభావం చూపుతుందని నిపుణులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
